Chemobrein? Zo ga je ermee om

Bij kanker kun je last hebben van cognitieve belemmeringen zoals geheugenproblemen of een gebrek aan concentratie. Dat is heel normaal. Sommige mensen noemen dat een chemobrein. Op je werk kan dat extra lastig zijn. Hoe ga je om met een hoofd dat niet zo scherp is als je gewend was?

Eerst even wat verduidelijken: een chemobrein bestaat, maar je hoeft geen chemotherapie te hebben gehad om last te hebben van deze klachten. Een chemobrein kan bijvoorbeeld ook samenhangen met de ziekte zelf, stress, vermoeidheid, andere ingrepen, of medicijnen. Wat de oorzaak ook is, het komt vaak voor bij mensen die met kanker te maken hebben. En het is vooral heel vervelend.

Chemobrein bij 60% van mensen met kanker

60% van de mensen met kanker heeft op enig moment tijdens of na de ziekte last van cognitieve beperkingen. Veel voorkomende klachten zijn:

Minder concentratievermogen
Problemen om dingen te onthouden
Moeite met denken
Snel overprikkeld zijn
Niet op woorden kunnen komen
Lastig beslissingen kunnen nemen
Moeite met informatieverwerking
Niet zo snel kunnen schakelen als je gewend was

Vooral in je werk is dat natuurlijk heel vervelend en misschien voel je jezelf tekortschieten ten opzichte van je collega’s. Besef dan dat het heel normaal is dat je met deze effecten te maken hebt en dat het niet aan jou ligt.

Bovendien is het zo dat er vaak verbetering optreedt in de loop van de tijd, ook al gaat dat soms langzamer dan je hoopt.

Niet trainen maar compenseren

Misschien denk je dat het nodig is om je brein te trainen, bijvoorbeeld met braintraining software. Dat blijkt bij dit soort klachten maar weinig effect te hebben. Bovendien kan het je veel tijd en energie kosten. En die kun je wel beter gebruiken.

Is er dan niets te doen? Jawel! Door dingen in je werk net iets anders aan te pakken, is het mogelijk dat ze beter lukken, ook al zijn je klachten niet verdwenen. We noemen dat compensatiestrategieën. Bij de re-integratiebegeleiding door Re-turn bepalen we samen welke compensatiestrategieën bij je passen en hoe je ze kunt inzetten.

Voorbeelden van omgaan met een chemobrein

Dit zijn enkele veel gebruikte compensatiestrategieën:

Monotasken is makkelijker: uit onderzoek is gebleken dat het veel energie kost als je verschillende activiteiten steeds afwisselt. Het is beter om eerst een taak af te ronden en dan te beginnen aan de volgende. Maar vaak heb je helemaal niet zo door welke taken je allemaal hebt, en ben je onbewust met veel tegelijk bezig. Bij de re-integratie maken we een heldere analyse van jouw activiteiten. We bekijken wat jou energie kost en wat energie oplevert. Zo kun je je werk anders organiseren of er goed overleg over hebben met je werkomgeving. Zeker in de start van de re-integratie is het belangrijk dat je taken kiest die duidelijk afgebakend zijn en die je in één keer kunt afronden. Dat geeft meer rust, het kost minder energie en je krijgt toch veel gedaan.

Creëer overzicht: juist als je brein wat minder scherp is, helpt het om goed te plannen. Dan denken we niet aan ellenlange to-do-lijstjes maar juist aan een op jou afgestemde planning. Begin met maximaal 50% van je tijd te plannen met taken. Die andere 50% van je tijd is nodig voor dingen zoals overleg, onverwachte zaken of dingen die net wat langzamer gaan dan je hoopte. Zo kun je met een gerust hart aan de slag. En wat het mooiste is: het afstrepen van elke taak geeft veel voldoening.

Werkomgeving anders inrichten: als je werkplek rommelig is, of onrustig doordat er steeds mensen langslopen, kan het jou helpen als je dat aanpast. Maar misschien is het voor jou wel andersom: dat jij je juist beter kunt concentreren met wat meer reuring om je heen. Vaak weet je niet eens zo goed wat voor jou het beste werkt. Daar gaan we samen naar kijken. Wat helpt jou, en wat hindert jou? Hoe kun je dat aanpassen? En hoe zorg je dat het ook zo blijft, bijvoorbeeld het opgeruimd houden van je bureau.

Omgaan met je chemobrein

Een chemobrein komt veel voor en er is helaas niet veel te doen om die ‘mist’ in je brein op te lossen. Gelukkig zijn er veel manieren om je werk zodanig te organiseren dat je er zo min mogelijk last van hebt. Van zulke compenserende strategieën weten we dat ze effect hebben en bijdragen aan succes van de re-integratie van mensen met kanker. Wij helpen jou die strategieën te bedenken en vooral ook om ze toe te passen. Hierboven noemen we enkele voorbeelden, maar er is nog veel meer mogelijk. Dit is een belangrijk onderdeel van onze re-integratiebegeleiding en het is altijd maatwerk.

TIP voor de werkomgeving van iemand met kanker

Merk je dat je collega die kanker heeft (gehad) moeite heeft met concentreren, dingen onthouden of informatie verwerken?

Vraag dan of je iets kan doen om te zorgen dat hij of zij er minder last van heeft.

Misschien vindt iemand het prettig om niet gestoord te worden tijdens een bepaalde taak. Of heeft deze collega liever een rustiger werkplek – of een plek met juist meer activiteit om zich heen. Misschien zijn er bepaalde werkzaamheden die beter of lastiger gaan en kun je daar rekening mee houden. Of helpt het als je samen een meer gedetailleerde planning voor een bepaalde klus maakt. Het kan van alles zijn, bespreek het en blijf met elkaar in gesprek, dat is het belangrijkste.

Wil je weten wat Re-turn voor jou zou kunnen betekenen bij re-integratie na kanker? Neem dan contact op via het formulier, mail ons of bel direct via 085-080 6833.